Panteon Narodowy w kościele św. Piotra i Pawła

Panteon Narodowy w kościele św. Piotra i Pawła to bardzo ważne miejsce pochówków wielkich Polaków. Pierwszym Panteonem stały się krypty wawelskie, w których pochowano bohaterów narodowych i poetów. Kolejnym była Skałka, gdzie utworzono Kryptę Zasłużonych w 1880 roku. Natomiast Panteon Narodowy pod kościołem św. Piotra i Pawła powstaje teraz. Ponadto jest to miejsce w samym centrum starego Krakowa, przy ulicy Grodzkiej. Jeśli planujecie zwiedzanie Krakowa słynną Drogą Królewską, koniecznie zajrzyjcie do tej świątyni.

Panteon Narodowy w kościele św. Piotra i Pawła

Pomysł stworzenia Panteonu Narodowego wysunął profesor Franciszek Ziejka. Był to rok 2009, kiedy okazało się, że Krypta Zasłużonych na Skałce nie będzie rozbudowywana. Wówczas jedenaście polskich uczelni powołało do życia Fundację Panteon Narodowy. To ona miała odpowiadać za projekt i pilnować poszczególnych warunków. Po pierwsze zdecydowano, że nowy panteon powstanie w zespole pustych krypt przy kościele św. św. Piotra i Pawła. Po drugie chowani tam mieli być najwybitniejsi twórcy narodowej kultury, sztuki czy nauki, niezależnie od wyznawanych poglądów. Ponadto Panteon Narodowy jest niezależną od kościoła instytucją, pozostaje pod zarządem Fundacji i o pochówku w nim decyduje Kapituła Panteonu, która składa się z przedstawicieli instytucji o uznanym historycznie i społecznie autorytecie.

Pochowani w Panteonie Narodowym

Pierwsze prace ruszyły w 2010 roku. Natomiast uroczyste otwarcie odbyło się 27 września 2012 roku, kiedy przypadał 400 setna rocznica śmierci księdza Piotra Skargi. Zresztą rok 2012 ogłoszono rokiem księdza Skargi. Inną osobą pochowaną jeszcze przed utworzeniem Panteonu Narodowego był biskup Andrzej Zawisza Trzebicki. Jego prochy złożono pod kościołem św. Piotra i Pawła w 1680 roku. Biskup był fundatorem pierw­sze­go w Pol­sce szpi­ta­la dla psy­chicz­nie cho­rych, tzw. „Dom Pod Ła­bę­dzie­m”, przy ul. Sz­pi­tal­nej 13.

Natomiast w 2013 roku złożono w kryptach Sławomira Mrożka, dramaturga, pisarza i rysownika. Co ciekawe na ścianie krypty, w której stoi sarkofag Mrożka, w czasie prac konserwacyjnych od­na­le­zio­no da­tę „1735”, po­zo­sta­wio­ną przez ów­cze­snych mu­ra­rzy. Z Cmentarza Rakowickiego przeniesiono prochy dwóch wybitnych uczonych: Karola Olszewskiego i Zygmunta Wróblewskiego. Z kolei 6 września 2019 r. w Krypcie Panteonu Narodowego, w podziemiach kościoła Świętych Piotra i Pawła w Krakowie, uroczyście złożono w sarkofagu urny z ziemią z miejsc związanych ze śmiercią lub pochówkiem wybitnych kryptologów: Jerzego Różyckiego, Henryka Zygalskiego i Mariana Rejewskiego.

Ciekawostki

Warto nadmienić, że przygotowanie krypt pod kościołem św. Piotra i Pawła było połączone z badaniami archeologicznymi. I właśnie one przyniosły szereg ciekawych odkryć: frag­men­ty zdo­bio­nej ce­ra­mi­ki, go­tyc­kie na­czy­nia, płyt­ki po­sadz­ko­we z de­ko­ra­cją, fi­gur­ki zwie­rząt, mo­ne­ty. Pamiętajmy, że kościół św. Piotra i Pawła stoi na terenie dawnej osady Okół, gdzie osadnictwo było już w IX wieku. Innym bardzo ciekawym znaleziskiem jest piec z XIV wieku, który służył do wypalania słodu. Piec po konserwacji został zasłonięty, ale w krypcie znajdziecie informację o nim. Ponadto posadzka w tym miejscu lekko się unosi. Odkryto także fragment muru, który badacze zidentyfikowali jako prawdopodobny relikt śre­dnio­wiecz­nej, moż­no­wład­czej sie­dzi­by, któ­rej mu­ry zostały ro­ze­bra­ne  w związ­ku z bu­do­wą ko­ścio­ła św. Pio­tra i Paw­ła.